Przywrócić pamięć o nich

22.09.2022

21 września 1942 r. 1200 mieszkańców naszego miasteczka narodowości żydowskiej zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów przez hitlerowskich najeźdźców. Zanim wagonami towarowymi z toru nr 6 zostali wywiezieni do Treblinki na śmierć, koczowali pod gołym niebem w miejscu, gdzie dziś znajduje się suchedniowski park. Wraz z nimi – Żydzi z Bliżyna, Samsonowa, Bodzentyna, Łącznej, Ostojowa, Zagnańska. Łącznie ok. 4 tysiące osób. Większość zginęła w Treblince. Zniknęły także niemal wszystkie ślady ich obecności, która tak wiele wniosła w kulturowy pejzaż Suchedniowa.
- Chcemy przywrócić pamięć o żydowskiej społeczności w Suchedniowie i o tym, że jesteśmy połączeni wspólnym dziedzictwem. Wierzymy, że taka postawa świadczy o kulturze miejscowej społeczności – mówiła 21 września br. Karolina Gałczyńska-Szymczyk do około pięćdziesięciu osób, które przyszły do parku miejskiego, aby upamiętnić tamte tragiczne wydarzenia. 
Prof. Marek Pajek, który dwa lata temu podczas konferencji naukowej przybliżył dzieje rodziny Warszawskich, podkreślał, że najważniejszym słowem dla Żydów jest słowo PAMIĘĆ –Z tego miejsce około 4000 obywateli polskich narodowości żydowskiej wyruszyło w swą ostatnią drogę i następnego dnia trafiło do komór gazowych. Musimy przywrócić pamięć o nich – mówił prof. Pajek. Wiersz „Jom Kipur” Władysława Szlengela odczytala Sonia Bonar. Następnie uczestnicy wydarzenia wzięli w ręce kartki z nazwiskami Żydów, które zachowały się w Archiwum Państwowym w Kielcach w Aktach Gminy Suchedniów. Zapalno też znicze pamięci, które po przejściu pod dworzec kolejowy, złożono na schodach.
W budynku dworca tragiczne wydarzenia z 1942 roku przypomnieli Andrzej Grabkowski oraz Agnieszka Włodarczyk-Mazurek czytając relacje zawarte w kronice Franciszka Gładysza i „Dziennikach tematów” Krzysztofa Kąkolewskiego. Następnie w specjalnej walizce złożono „intencje pamięci”, a Michalina Maciejczyk zagrała na skrzypcach utwór „Moving To The Getto” Wojciecha Kilara z filmu „Pianista”.
Zebrani zwiedzili tez wystawę pt. „Życie codzienne w dawnych sztetlach regionu kieleckiego” przygotowaną przez Ośrodek Edukacyjno-Muzealny „Świętokrzyski Sztetl” w Chmielniku we współpracy z Archiwum Państwowym w Kielcach. Można ja oglądać do końca września.